На 13.09.2023 година претседателот на Мобилност Македонија, Бранимир Јовановски и генералниот секретар, Софка Печева, остварија работна средба со министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска.
На получасовната работна средба дискутиравме за повеќе прашања од интерес на правата и заштитата на лицата со телесен инвалидитет, но и за подобрување на финансирањето на националниот сојуз, Мобилност Македонија.
Истакнавме дека очекуваме нашите барања кои во изминатите години повеќекратно ги доставувавме до Владата на РСМ, Министерството за финансии и Министерството за труд и социјална политика, а се однесуваат на зголемувањето на износот на надоместоците од социјалната заштита (нега и помош од друго лице, попреченост, посебен додаток...), да бидат земени во предвид и реализирани со новиот Буџет за 2024 година. Во економска криза во која се наоѓа нашата држава, соочени со енормниот раст на цените на енергенсите, на услугите и на потрошувачката семејна корпа, лицата со телесен инвалидитет со сегашниот износ на надоместоците за нега и помош од друго лице, насоместокот за попреченост и посебниот додаток не можат да добијат квалитетна услуга, третман, социјализација и целосна инклузија во општеството. Уште минатата година, во преговорите кои повеќекратно ги имавме со министерката, ни беше ветено зголемување на износот на овие надоместоци (поред тековното услогласување на почетокот на годината), но за жал тоа не се случи. Сега во време на подготовка на Буџетот за 2024 година, замоливме министерството и самата министерка да застане поенергично за нашите барања и потреби пред Владата и Министерството за финансии во настојувањата за конечна реализација на ова наше оправдано барање. Исто така побаравме и зголемување на износот кој се доделува на националните инвалидски организации од даноците од игри на среќа за непречено функционирање и спроведување на програмските активности, кој износ не е зголемен во последните 10 години, а цените на горивата и услугите се зголемија повеќекратно, со што сме принудени да откажуваме некои традиционални програмски активности или да го редуцираме бројот на присутните лица со инвалидност.
Повторно апелиравме во најкус можен рок да се измени членот 256 став 2 од Закон за социјална заштита, со зголемување на купопродажната вредност на возилото од 10.000 на 20.000 евра во денарска противвредност за враќање на средства уплатени за царина, ДДВ и акциза за набавка на патничко моторно возило. И порано, а посебно денес, укажуваме дека за купопродажната вредност на возилото од 10.000 евра не може да се набави адекватно возило со габарит во кој можат да се сместат инвалидски колички и друга потребна опрема за непречено движење на лицата со телесен инвалидитет, и побаравме износот да се корегира на 20.000 евра во денарска противвредност. Како алтернативно решение побаравме да не се лимитира сумата на набавеното возило, туку да се лимитира износот кој Владата на РСМ ќе го рефундира на корисникот преку соодветна Програма, а доколкуопределениот износ од царинењето на возилото го надминува тој износ, разликата да си ја плати самиот корисник.
Министерката ни одговори дека ова наше барање целосно е земено во предвид и дека службата на министерството работи на предлогот за измена на наведениот член во Законот за социјална заштита.
Предложивме да се стартува Програма на Влада на РСМ за вградување на определен број годишно (во рамките на финансиските можности) на рачни команди во возилата кои ги управуваат лицата со телесен инвалидитет. Ваква програма веќе се реализира во Република Србија и ни беше одговорено дека тимот на министерката ќе ги согледа искуствата од соседна Србија, како и можностите за реализација на таква програма кај нас.
На крајот од состанокот дискутиравме и за работата на комисијата за доделување на надоместок за попреченост, побаравме доколку е можно решенијата од прегледот на лицата службено да ги доставуваат до Центрите за социјална работа, како и да се доделуваат поголем број на трајни решенија за лицата со телесен инвалидитет кај кои е очиглено дека нема медицински индикации за подобрување на нивната здравствена состојба, наместо издаваните времени решенија кои ги иложуваат самите лица на трошоци и непотребно малтретирање.
